Dân gian đã từng truyền tụng “Muốn ăn bún, bánh thì về Ô Sa”. Có lẽ đó không chỉ là ca dao truyền tụng nữa mà còn trở thành lời mời gọi hấp dẫn nhất đối với du khách khi nói về vùng đất nơi đây.
Nghề bún Ô Sa xuất hiện từ thế kỷ XV, cách đây khoảng 500 năm. Những người cao niên trong làng kể rằng từ ngày họ sinh ra đã thấy ông bà mình sống với nghề làm bún, bánh ướt, cứ thế nghề nối nghề cho đến hôm nay.
Khi mà thị trường nhan nhản những gánh bún kém chất lượng, nhiễm huỳnh quang hay chất phát sáng, thì tại làng bún truyền thống này, người dân luôn cố gắng để giữ gìn thương hiệu. Quy trình làm bún đảm bảo vệ sinh và theo phương pháp truyền thống đã đem lại cho bún Ô Sa mùi vị ngon độc đáo hơn thảy.
Ở làng bún Ô Sa, đàn ông khỏe mạnh đảm nhận công việc giã gạo thành bột, vặn bún; phụ nữ từ sáng tinh mơ đã gánh trên trên vai bún, bánh đi khắp các phiên chợ quê, phố thị.
Làm bún Ô Sa hết sức công phu, bắt đầu từ việc xay lúa, giã gạo, dần, sàng, chọn lấy những hạt gạo ngon, không gãy; sau đó đem ngâm nước lạnh chừng một buổi thì vớt ra để ráo, rồi đổ vào một cái nong tre to, banh mỏng ra, gác lên giàn bếp 3 ngày, lấy lá cây ủ thêm cho nóng để hạt gạo tự chín.
Quy trình làm bún cần tuân thủ yêu cầu kĩ thuật để đảm bảo chất lượng mẻ bún vừa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Khi hạt gạo chuyển sang màu vàng thì hạ xuống, tiếp tục ngâm vào nước lạnh thêm vài giờ; xong lại vớt ra, xát thành bột, cho vào cối giã… cuối cùng cho vào khuôn thành sợi bún. Trong quá trình chế biến còn phải múc nước cũ hòa với nước mới; lấy nước mới thứ hai hòa nước mới thứ nhất, với số gáo nước nhất định để cho sợi bún dẻo, dai…
Bún Ô Sa vốn nổi tiếng bởi sự dẻo, dai, mịn và thơm ngon khiến cho bữa ăn của gia đình bạn thêm thú vị.
Trong những năm gần đây, thực hiện chủ trương khôi phục và phát triển làng nghề truyền thống, nghề làm bún, bánh của thôn Ô Sa từng bước được đầu tư khôi phục và phát huy có hiệu quả, đã góp phần giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho bà con làng nghề.
Có lẽ, ngoài nước dùng, bún ngon ở Ô Sa chính là bí quyết cho món bún bò Huế chính hiệu.
Làng bún Ô Sa và làng bún Phú Đô của Hà Nội có lẽ là hai làng bún truyền thống cần phải bảo tồn nhất hiện nay trước thời thế công nghiệp này. Phát huy làng nghề truyền thống, làng bún Ô Sa luôn là lựa chọn hàng đầu của các nhà hàng cung đình lẫn bình dân ở Huế cho những món ăn ngon. Bún bò Huế có lẽ ngon cũng phải ở chất bún Ô Sa dai, dẻo , mát mịn như nhung này.
(Theo vietnamplus.vn)